مناره آجری که این روزها در حالوهوای خوبی به سر نمیبرد و در معرض بسیاری از آسیبها و حوادث طبیعی و غیر طبیعی قرار گرفته و ظاهراً کسی از مسئولان نیز برایش دلسوزی نمیکند و نزدیک است زیر بار مشکلات تاب نیاورده و قامت خم کند. چند روزی است که دوباره داستانی تازه با موضوعی رمانتیک برای این اثر تاریخی نوشته شده که نخوانده، پایان آن مشخص است.
شاید نتوان اسمش را رمانتیک گذاشت، بلکه بهتر است بگوییم تراژدی، تراژدیای که با مرگ مناره همراه خواهد بود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه لرستان، مسئولان شهرداری خرمآباد این بار برای منار دست به کار شدهاند و کاری فرهنگی را آغاز کردهاند و آن هم اسکان دست فروشان در حریم این اثر که بهترین سرفصل یک فاجعه است.
شاید این اثر تاریخی همانند سنگ نوشته(نبشته) با همین کمتوجهیها دستخوش تغییرات گسترده شود و بهتر است دیگر نام تاریخی را یدک نکشد.
مناره آجری خرمآباد، از آثار دوره سلجوقیان است که در قسمت جنوبی شهرستان خرمآباد قرار دارد؛ این مناره با 900 سال قدمت، یکی از آثار باستانی ارزشمند خرمآباد و یکی از آثار منحصر به فرد در جهان محسوب میشود.
در گذشته کاروانهای زیادی به کمک این مناره راه خود را پیدا کردهاند و دیدهبانهای زیادی از بالای آن دشمن را دیدهاند و مردم را بهموقع از خطر حمله آگاه کردهاند.
با توجه به سبک معماری بنا، احتمال میرود این اثر تاریخی مربوط به دوره فرمانروایی دیلمیان باشد. این یادمان ارزشمند که بنایی استوانهای شکل است، به عنوان میل راهنما و برای هدایت کاروانها در کنار شهر قدیم شاپور خواست احداث شده است.
در گذشته از این اثر ارزشمند برای هدایت کاروانهایی که به سمت شهر قدیمی شاپورخواست میآمدند استفاده شده است، هم اکنون از فراز مناره آجری در شهر خرمآباد میتوان دورترین چشم اندازهای زیبای شهر را مشاهده کرد، ورودی مناره در جبهه غربی روی سطح پایه قرار گرفته و بقایای معماری سنگ و گچ با دیوارهای ضخیم در مجاورت مناره بیانگر وجود تأسیساتی نظیر کاروانسرا، مسجد و... است.
بلندای آن بر اثر عوامل طبیعی کاهش یافته و اکنون با احتساب پایه سنگی، ارتفاع آن به 29.5 متر میرسد. قطر بنا در پایینترین قسمت به 5.5 متر کاهش مییابد. فضای داخلی آن از ۹۹ پله تشکیل شده است. ورودی مناره در جبهه غربی روی سطح پایه قرار گرفته است.
مناره آجری خرمآباد در سال 1376 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 1930 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
در این خصوص شهردار خرمآباد به خبرنگار ایسنا منطقه لرستان، گفت: بهمنظور ساماندهی بساطیهای میدان امام حسین(ع) منطقه پامنار به صورت موقت در اختیار دست فروشان قرار میگیرد.
هرمز نصیری با بیان اینکه قسمت بارفروشی قدیم کاربری فرهنگی ندارد و تنها زیر پارک کاربری فرهنگی دارد، اظهار کرد: در آیندهای نزدیک برنامه داریم اطراف مناره آجری را ساماندهی کنیم.
وی از ساماندهی ورودی خیابان طیب پشته حسینآباد خرمآباد خبر داد و گفت: ساماندهی ورودی این خیابان نیز بهزودی آغاز میشود که پس از ساماندهی ترافیکی خیابان طیب دستفروشان به جای دیگر منتقل میشوند.
مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگردی لرستان میگوید: بهعنوان یک باستان شناس که کاوش کردم و بر اساس جلسات کمیسیون ماده 5، محوطه مناره آجری خرمآباد بجز کاربری فرهنگی هیچ کاربری دیگری برایش تعریف نشده است.
عطا حسنپور با بیان اینکه حریم مناره آجری خرمآباد در طرح جامع، کاربردی و تفصیلی شهر خرمآباد نیامده است، اضافه کرد: حریم این بنای تاریخی از یک سو تا میدان امام حسین(ع) و از سوی دیگر تا میدان اول خیابان قاضیآباد و خیابان تلمبه خانه قاضیآباد است.
این باستان شناس با تأکید بر اینکه حتی این منطقه فاضلاب کشی نشده، چرا که در حریم منار قرار دارد و بر اساس کاوشهای صورت گرفته لایههای باستانی در سطح زمین قرار دارند و امکان تخریب این لایهها زیاد است، تصریح کرد: حتی یک ساعت هم اجازه استقرار دستفروشان و بساطیهای میدان امام حسین(ع) را در این منطقه نمیدهیم.
حسنپور اضافه کرد: حتی درمنطقه مذکور اگر افرادی بخواهند اقدام به ساختوساز منزلی 2 طبقه کنند باید از نظر ارتفاع و پیکَنی مجوز لازم را از اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگردی استان دریافت کنند و ارتفاع ساختمانها برای ساخت و ساز نباید از 7.5 متر تجاوز کند.
وی گفت: برای استقرار دستفروشان و بساطیها هیچگونه هماهنگی از سوی شهرداری خرمآباد با این اداره کل صورت نگرفته است.
حسنپور در خصوص احداث کتابخانه امام صادق(ع) در منطقه مذکور گفت: احداث این مهم از قدیم صورت گرفته که کاملاً غیرفرهنگی و غیرعلمی بوده و در زمان جنگ تحمیلی نیز در این حریم مناره آجری پناهگاه زده شده که متأسفانه منجر به تخریب لایههای باستانی شده است.